Την ημέρα που θα πεθάνει ο παραδοσιακός χασάπης θα πεθάνει η Κυπριακή οικονομία. Ήδη ο χασάπης είναι σε κώμα και εμείς οι λοιποί πνέουμε τα λοίσθια. Γελάτε; Γελάστε…
Θέλαμε και θέλουμε στη ζωή μας να είναι όλα εύκολα. Πιο συγκεντρωτικά. Έτσι που η νοικοκυρά που έχει τόσα πάνω στο κεφάλι της να μην βασανίζεται ψωνίζοντας.
Τα τελευταία χρόνια όμως, σκοτώσαμε χωρίς να το αντιληφθούμε την σύγχρονη κοινωνία και οικονομία μας.
Γιατί ενώ «χαριεντιζόμαστε» κάθε που ανοίγει ένα μεγάλο υπερκατάστημα (supermarket), κάποιος στο βάθος κλαίει. Και το κλάμα του αγγίζει και εμάς με τρόπους που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε.
Γιατί όταν είχαμε το χασάπη, τη φρουταρία, το φούρνο, το μαγαζί με τα μικροέπιπλα, είχαμε οικονομία. Τώρα έχουμε κάποιους κολοσσούς οι οποίοι παίζουν με το κέρδος θέλοντας να μεγιστοποιήσουν το κέρδος. Γιατί ο χασάπης αν σου πουλούσε κρέας μέτριας ποιότητας, θα έχανε τους πελάτες του. Αν η φρουταρία δεν σου πουλούσε φρούτα και λαχανικά άριστης ποιότητας, τότε και αυτή έχανε τους πελάτες της. Όλοι αυτοί, που για την ευκολία μας ή και την τεμπελιά μας, τώρα άρχισαν να εξαφανίζονται, αποτελούν την μεσαία τάξη. Αυτούς οι οποίοι αποτελούν την ραχοκοκκαλιά της οικονομίας.
Η Κύπρος δεν επεβίωσε χάριν στο δήθεν οικονομικό θαύμα τις δεκαετίας του 80. Η Κύπρος επιβίωσε και μας ζήλευαν για το επίπεδο ζωής μας, γιατί ολόκληρη η οικονομία μας αποτελείτο από μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Από την μεσαία τάξη.
Σήμερα πας να ψωνίσεις στο υπερκατάστημα και παίρνεις το απαραίτητο ψώνισμα, παίρνεις και το κρέας, παίρνεις και τα φρούτα, παίρνεις και τις παντούφλες, παίρνεις και τις πετσέτες, παίρνεις και τα καλλυντικά άσε που μέχρι και τα προφυλακτικά τα αγοράζεις που βλέποντας τα σου ρχεται και η όρεξη. Άρα δεν έχεις κανένα λόγο για όλα αυτά να επισκεφθείς τα μικρομάγαζα της γειτονιάς.
Γιατί όλοι αυτοί οι μεγάλοι και ισχυροί που μας πουλούν και παίζουν πάνω στα δακτυλάκια τους, μας έβαλαν στον αστερισμό του υπολογισμού του «καλαθιού της νοικοκυράς». Μας έμαθαν να παίζουμε με τα σεντ. 2 σεντ πιο φθηνό το ψωμί, 30 σεντ πιο φθηνή η «κουτάλα». Δεν σκέφτονται τη τζέπη σου. Όχι. Τη δική τους σκέφτονται. Γιατί πάση θυσία θέλουν να σε πάρουν στα δικά τους υπερκαταστήματα. Να τα ψωνίσεις όλα. Να μην αφήσεις τίποτε. Να μην χρειαστεί να πας πουθενά αλλού. Σου προσφέρει από σερβιέτα, μακαρόνια μέχρι τηλεοράσεις και ψυγεία. Γιατί με αυτό τον τρόπο ο κύκλος της οικονομίας σταματά πάνω τους. Δεν κάνει τον απαραίτητο κύκλο για να επωφεληθούν όλοι οι επαγγελματίες.
Το Σαββατοκύριακο πήγα Πρωταρά. Μείναμε σε κάτι φίλους και αποφάσισα να παω να ψωνίσω. Όπως ήμουν στην υπεραγορά για να αγοράσω καρπούζι με πλησιάζει ένας τύπος, ευγενικότατος και μου λέει «αν θέλεις καρπούζια πήγαινε στην τάδε φρουταρία και ζήτα καρπούζια παραγωγής του τάδε τοπικής παραγωγής». Είχα μια διάθεση εξερεύνησης και είχα και χρόνο να χαλάσω. Πήγα. Όταν αγόρασα το καρπούζι του «τάδε» από την «τάδε» φρουταρία ήταν σχεδόν η διπλάσια τιμή. Μην φανταστείτε…πλήρωσα 20-30 σεντ παραπάνω. Από μέσα μου σκέφτηκα ότι ο τύπος που βρήκα στο σουπερμάρκετ πρέπει να ήταν συγγενής τους και ήθελε να τους ενισχύσει. Θύμωσα και ένιωθα ότι με «εξαπάτησαν». Το βράδυ φάγαμε. Τελικά το καρπούζι του τάδε που αγόρασα από την τάδε φρουταρία ήταν ότι καλύτερο έχω φάει εδώ και χρόνια.
Δεν έχει σημασία ποιοι ήταν αυτοί οι τάδε. Σημασία έχει ότι με τη συγκεντροποίηση των αγαθών, κλείσαμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Και σιγά σιγά θα σκοτώσουμε τον παραγωγό που θα βγάζει άριστης ποιότητας προϊόντα αλλά θα τα πουλά πιο ακριβά. Στο βωμό του σεντ. Στο βωμό του «καλαθιού της νοικοκυράς». Στο βωμό της θεοποίησης της δήθεν εξοικονόμησης. Στο βωμό της καταστροφής της κοινωνίας μας. Μιας κοινωνίας στην οποία όλοι σιγά σιγά μετατρεπόμαστε σε υπαλλήλους. Μιας κοινωνίας που σκέφτεται πλέον τα σεντ και όχι την άριστη ποιότητα. Μιας κοινωνίας που ξέχασε τι σημαίνει η λέξη «σπιδκιάσιμο». Μιας κοινωνίας που ξέχασε ότι ο χασάπης, η φρουταρία, ο γεωργός ποιότητας, το κατάστημα με τα καλλυντικά και όλοι αυτοί θα παν και οι ίδιοι να ψωνίσουν, να φάνε σε εστιατόρια, να πανε στο γιατρό, να πάνε στο περίπτερο, να κτίσουν σπίτια, να αγοράσουν οικοδομικά υλικά…Οικονομία δηλαδή μιας χώρας. Αυτήν που σήμερα την έχουμε μεγαλύτερη ανάγκη απο τις ξένες επενδύσεις. Αυτήν που αν συνεχίσουμε να την σκοτώνουμε θα πεθάνουμε και εμείς οι ίδιοι. Μίζεροι, υπάλληλοι γιατί το χασαπιό του πατέρα μας ήταν πολύ κιτς για την δική μας επαγγελματική αποκατάσταση που είμαστε υπάλληλοι των 800 ευρώ.
Διογένης